Prace hydrotechniczne mające na celu ochronę oraz renaturyzację mokradeł Puszczy Kampinoskiej są już na półmetku. Co udało się zrobić, a co jeszcze pozostało do zrobienia?
Celem hydrotechnicznych prac budowlanych w ramach projektu „Kampinoskie Bagna” jest zatrzymanie niskich stanów wód spływających z Puszczy Kampinoskiej w okresach suchych. Natomiast w okresach mokrych przepływ wód powinien odbywać się w sposób niezaburzony.
 |
| Mapa rozmieszczenia obiektów budowanych w projekcie ”Kampinoskie Bagna” na tle granic obszaru Natura 2000 Puszcza Kampinoska |
Z czego wynika rozmieszczenie obiektów hydrotechnicznych w projekcie?
Niewielkie przekopy i przepusty, korzystając z naturalnych obniżeń terenu, mają kierować wodę z niektórych sztucznych rowów do cennych przyrodniczo olsów, które w okresach długotrwałej suszy ulegają nadmiernemu przesuszeniu. Wszystkie prace budowlane zostały poprzedzone wieloletnimi badaniami monitoringowymi (rozpoczętymi w projekcie realizowanym w latach 2008-2011 pn. „Opracowanie metod odtworzenia pierwotnych warunków wodnych Kampinoskiego Parku Narodowego w celu powstrzymania degradacji przyrodniczej i poprawienia stanu bioróżnorodności” i kontynuowanymi w niniejszym projekcie), symulacjami różnych wariantów z modeli hydrologicznych oraz badaniami terenowymi, co pozwoliło na opracowanie takiego sposobu zarządzania wodami Puszczy Kampinoskiej, aby dysponować wodą zalewając siedliska wilgotne, a omijając miejscowości zamieszkałe przez ludzi i grunty rolne położone wewnątrz Kampinoskiego Parku Narodowego.
 |
| Widok panoramiczny na groblę w Sadowej. Po lewej stronie grobli znajduje się Kampinoski Park Narodowy, po prawej grunty wsi Sadowa., stan zwierciadła wody w KPN jest wyraźnie wyższy niż na łąkach wsi Sadowa. październik 2017, fot. B. Grzebulska |
Rekordowe opady w drugim półroczu 2017 roku
Jesienią 2017 roku kontynuowanie prac było wstrzymywane z powodu niezwykle wysokiego stanu wód w Puszczy Kampinoskiej. Z miesiąca na miesiąc zwiększające się pomiary opadów zadziwiały nas coraz bardziej. Do końca października 2017 r. w Puszczy Kampinoskiej spadło 804 mm deszczu (na podstawie pomiarów ze stacji opadowej w Izabelinie) co daje 133 % średnich rocznych opadów (z wielolecia 2000-2017).
 |
| Wykres sum opadów w latach 2000-2017 w okresie od stycznia do października (na podstawie pomiarów ze stacji opadowej w Izabelinie) |
Prace zostały wznowione na przełomie grudnia i stycznia dzięki mroźnej pogodzie, która umożliwiła dojazd do obiektów hydrotechnicznych bez powstawania szkód w drogach dojazdowych.
Działania projektu skupiają się w czterech obszarach: rejonie dolnego biegu Łasicy, Obszaru Ochrony Ścisłej „Żurawiowe”, Kanału Zaborowskiego i Wilczej Strugi. Działania polegają na budowie zastawek i progów oraz brodów na rowach należących do Kampinoskiego Parku Narodowego. Każda z takich budowli piętrzy wodę lokalnie do wysokości maksymalnie 30-40 cm. W dwóch miejscach, gdzie główne kanały przecinają naturalne obniżenia terenu, woda została skierowana w dawne koryta. Dodatkowo została umocniona grobla we wsi Sadowa w gminie Łomianki, aby w czasie wezbrań woda z puszczy nie wylewała się bezpośrednio do wsi. Istotną częścią projektu jest wykup najbardziej podtapianych łąk w gminach Brochów oraz Leszno.
 |
| Bród z funkcją piętrzenia na obszarze Wilcza Struga. Budowla ta ma zatrzymywać niskie stany wody, natomiast w okresie wysokich stanów przepływ ma się odbywać swobodnie. luty 2017, fot. A. Andrzejewsk |
 |
| Jeden z wykonanych przepustów. Przez przepusty wykonane w ramach projektu woda ma przepływać jedynie w czasie wysokich poziomów wód w zlewni bezpośredniej danego cieku. sierpień 2017, fot. B. Grzebulska |
 |
| Zastawka piętrząca. październik 2017, fot. A. Andrzejewska |
Opracowano na podstawie materiałów prasowych
